Makine ihracatı 11 ayda 25,8 milyar dolar
Makine Ä°hracatçıları BirliÄŸi (MAÄ°B) tarafından paylaşılan makine imalat sanayi konsolide verilerine göre, yılın ilk 11 ayı sonunda Türkiye'nin serbest bölgeler dâhil toplam makine ihracatı 25,8 milyar dolar oldu. GeliÅŸmiÅŸ ülkelerin, küresel yatırım iÅŸtahının ve makine sipariÅŸlerinin düÅŸtüÄŸü bir yılda pazardaki paylarını kaybetmemek için mücadele ettiÄŸini belirten Makine Ä°hracatçıları BirliÄŸi BaÅŸkanı Kutlu KaravelioÄŸlu “2022 sonuçlarını Avrupa’nın lokomotif ülkelerinden Almanya dahi yakalayamadı. Biz ise Aralık’ı geçen yıla göre fazladan bir ay gibi çalışacağız ve Cumhuriyetimizin 100. yılını dünyada ihracatını artırabilen birkaç ülkeden biri olarak yeni bir rekorla kapatacağız” dedi.
Makine imalat sanayi konsolide verilerine göre, Ocak-Kasım döneminde Türkiye'nin serbest bölgeler dâhil toplam makine ihracatı geçtiÄŸimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 8,5 artarak 25,8 milyar dolara ulaÅŸtı. 11 aylık dönemde ihracatı hızlı artan dallar arasında yüzde 20,6 ile hadde ve döküm makineleri, yüzde 16 ile takım tezgâhları ve pompalar-kompresörler, yüzde 17,6 ile ambalaj makineleri yer alırken, ihracatı gerileyen tek alt-sektör yüzde 9 ile tekstil ve konfeksiyon makineleri oldu. BaÅŸlıca dış ticaret pazarlarının tamamında deÄŸer bazında artış saÄŸlayan sektörün; Almanya, Rusya, ABD, Ä°talya, BirleÅŸik Krallık, Fransa ve Ä°spanya’dan oluÅŸan ilk 7 pazarına satışlarının toplamı yüzde 17 artarak 10 milyar doları aÅŸtı.
Yüksek faiz ortamında iktisadi faaliyetlerin yavaÅŸladığı ABD, Çin ve Euro bölgesinde sanayi PMI verilerinin Kasım’da 50 puanın altına gerilemesini deÄŸerlendiren Makine Ä°hracatçıları BirliÄŸi BaÅŸkanı Kutlu KaravelioÄŸlu küresel sanayideki geliÅŸmeleri ÅŸöyle yorumladı:
“Teknolojiye ve küresel ekonomiye yön veren dünyanın en güçlü makine imalatçısı ülkeleri, böyle bir ortamda geçtiÄŸimiz yılın ihracat rakamlarını yakalamayı yeterli bir baÅŸarı hedefi olarak belirledi. Yatırım iÅŸtahının ve makine sipariÅŸlerinin düÅŸtüÄŸü bir yılda pazardaki paylarını kaybetmemek onlar için yeterli olacaktı ama bu hedefi, Avrupa’nın lokomotif ülkelerinden Almanya dahi yakalayamadı. Biz ise 2022 tamamında yaptığımız ihracatı 11 aya sığdırdık, makine teçhizat yatırımları azalan Almanya’ya dahi satışlarımızı yüzde 8,8 artırarak 3 milyar doların üzerine taşıdık. Aralık’ı fazladan bir ay gibi çalışacağız ve Cumhuriyetimizin 100. yılını dünyada ihracatını artırabilen birkaç ülkeden biri olarak yeni bir rekorla kapatacağız.”Küresel durgunluÄŸun yoÄŸun ÅŸekilde hissedildiÄŸi Kasım’da, sektörün uzun bir süre sonra ilk defa aylık bazda daralma yaÅŸamasını deÄŸerlendiren KaravelioÄŸlu, “GeçtiÄŸimiz yıl son çeyrekte yüzde 21 gibi sıra dışı bir artışla gerçekleÅŸtirdiÄŸimiz 7,2 milyar dolarlık ihracatın bir baz etkisi oluÅŸturması doÄŸaldır. Geçen ay yatay bir seyirle ihracatımızın 2,4 milyar dolarda kalması konusunda bizi, sevk ettiÄŸimiz makine miktarında biraz da birim fiyatlarımızdaki artışa baÄŸlı olarak yaÅŸanmakta olan gerileme düÅŸündürüyor. KG fiyatlarımızın ortalama 6,2 dolardan 7,2 dolara yükseldiÄŸi 11 aylık dönemde, geçen yıla göre 250 bin tonluk ihracat kaybımız oldu. Enflasyon ile kur arasındaki farkın rekabet kabiliyetimiz üzerindeki etkisi tüm ihracat dallarımızda göze çarpıyor” dedi.
“Ä°thalatı azalmakta olan Avrupa’ya makine ihracatımız artıyor”
Ticari canlılığın düÅŸtüÄŸü ve büyüme trendinin zayıfladığı Avrupa’da, imalatçı iÅŸletmelerin elindeki birikmiÅŸ sipariÅŸlerin azalmaya baÅŸladığını belirten KaravelioÄŸlu, Türkiye’nin makine ihracatının yüzde 60’tan fazlasının gerçekleÅŸtiÄŸi kıtadaki geliÅŸmeleri ÅŸu ÅŸekilde yorumladı: “Dünya Ticaret Örgütü tahminlerine göre bu yıl ithalatı yüzde 0,7’den fazla daralan Avrupa’ya makine ihracatımızda bir kayıp deÄŸil, artış var. Bölgede faiz artırımlarının sonuna geldiÄŸimiz bu dönemde, dünyada enflasyonist baskıyı hafifletecek ÅŸekilde enerji ve endüstriyel materyal maliyetlerinin azalmaya baÅŸladığını da göz önünde bulundurursak toparlanma zamanlaması konusunda iyimserliÄŸimiz artıyor. Elimizdeki veriler, en geç 2024 ortasında ekonomik canlılığın baÅŸlayacağını ve Avrupa’nın toplam ithalatının gelecek yıl sonunda yüzde 2’ye yakın artacağını gösteriyor. Åžu sıra, dünyadaki herkes gibi biz de finansal zorluklar karşısında ince bir çizgide yürümek zorundayız ama tünelin sonunda bir ışık görünüyor.”
“Türkiye en cazip makine pazarı”
KaravelioÄŸlu 2024’te ikinci çeyrekten itibaren baÅŸlaması beklenen yeni sipariÅŸ dalgasından Türkiye’nin payına düÅŸeni alabilmesi için sektörün yatırımlarına devam etmesi gerektiÄŸine dikkat çekerek ÅŸunları belirtti:
“Finansmanın pahalandığı bir ortamda, Türkiye’nin teknolojik rekabet gücünü temsil eden sektörlerin kendi haline bırakılamayacağı çok açık. YeÅŸil sanayi regülasyonlarına hızlı bir ÅŸekilde uyum saÄŸlamak ve sürdürülebilirlik hedefleri doÄŸrultusunda dijitalleÅŸebilmek için yatırımlarımıza devam etmek zorundayız. Ä°lgili Bakanlıklarımızın bu konuda yoÄŸun bir çabası ve sektörel kuruluÅŸlarla kapsamlı bir etkileÅŸimi var. Küresel daralmaya raÄŸmen üçüncü çeyrekte yüzde 23,7 büyüyen makine teçhizat yatırımlarının ihracattaki miktarsal kayıplarımızı telafi etmemize olanak saÄŸladığını, aynı dönemde yüzde 13,4 büyüyen makine üretimimizden görebiliyoruz. Rakiplerimizin ve ithalatçıların iÅŸtahlarını kabartan bu durum aynı zamanda iç pazarımızı niteliksiz mallardan ve haksız rekabetten korumakta çok daha titiz davranmamız gerektiÄŸine iÅŸaret ediyor.”
“Çin ve Hindistan’ın agresif ticaret politikaları konusunda uyanık olmalıyız”
Üçüncü çeyrekte Türkiye’de makine ve teçhizat yatırımlarının yükselmesinde, yılın ilk yarısında ertelenen yatırım kararlarının etkili olduÄŸunu belirten KaravelioÄŸlu, makine sanayi üretimine yansıyan bu büyüme olumlu olsa da yatırım malları ithalatındaki artışın çok yüksek olduÄŸuna dikkat çekerek sözlerini ÅŸöyle tamamladı:
“Yatırım malları ithalatının yüzde 30’un üzerinde artışla 48 milyar dolara yükseldiÄŸi ilk 10 ayda harcanan dövizi aynı hızda geri kazanmak mümkün olmayacak. Küresel PMI verilerinin gerilediÄŸi dönemlerde müÅŸterilerin fiyat hassasiyeti daha yüksek olduÄŸundan, TL’deki deÄŸer kaybının duraÄŸanlaÅŸtığı bu ortamda ihracat yapmak daha da zorlaÅŸacak. Özellikle Çin ve Hindistan’ın agresif ticaret politikaları konusunda uyanık olmalıyız. Makine ithalatımızın yılda 1 milyar doları geçtiÄŸi 9 ülke vardı, Hindistan’la beraber yakında bu sayı 10’u bulacak. Türkiye’ye bu yıl 12 milyar dolar civarında makine satışı yapan Çin, son dönemde Hindistan’da büyük yatırımlar yapıyor. Bu iki ülke hem yurt dışında hem de yurt içinde bizden pay kapmaya çalışıyor. Yerli sanayimizi bu tip ataklara karşı korumalıyız.”